Foksterier krótkowłosy - historia rasy
Foksteriery krótkowłose w ruchu
Można powiedzieć, że foksteriery powstanie rasy zawdzieczają jamnikom. Przekonanie o niemożliwości zastąpienia jamników do polowania w norach jakąkolwiek rasą utrzymywało się przez długie lata. Z czasem Angielscy myśliwi niezadowoleni z pracy jamnika poza nora i częściowo w norze zaczeli myślec o wytworzeniu nowej jeszcze doskonalszej rasy. Panowie Desmond O’Connel i Walter S.Glynn w swoich artykułach starają się odtworzyć pochodzenie dwóch odmian terrierów angielskich, odmiany krótkowłsej i ostrowłosej. Poszukiwania można podzielić na dwa etapy. Pierwszy około 1860 roku każdy pies który posiadał odpowiednią wielkość, budowę wagę 12-30 funtów, był biały miał czarną lub brązową łatkę i dostateczną odwagę aby wyprzeć z nory gonionego przez foxhounda lisa otrzymywał nazwę foxsterriera bez względu na rodzaj sierści i drugi okres planowej hodowli, w którym wymienia się białego terriera, czarnego z podpalanym terriera, bullteriera dla elegancji, bigla dla trójkolorowości, fokshounda i terriera irlandzkiego jako rasy których krew mogła być użyta dla tworzenia rasy. Ostatecznie w 1876 r. ustalony wzorzec z biegiem czasu zmienił się nieznacznie.
Foksteriery krótkowłose bawiące się swobodnie
Chcąc mieć psa zgodnego ze standardem trzeba zrozumieć do jakich warunków pracy został stworzony, reszta to sprawa wyobraźni. Można powiedzieć że cechy rasy powstały na zamówienie użyteczności. Pozwolę sobie przytoczyć cechy typowe przyjęte przez wszystkie kluby, które to cechy powinny mieć wszystkie prawdziwie robocze foksy tamtych lat. Ogólny wygląd pieska silnego a zarazem zwinnego i szybkiego; powinien on budową być podobny do fokshounda w miniaturze; nie powinien być ani zbyt wysoki, ani zbyt niski na nogach, lecz pokrywać dużo ziemi przy możliwie krótkim grzbiecie. Głowa wydłużona, lecz w niczym niepodobna do głowy charta; czaszka spłaszczona, szersza między uszami, a zwężająca się ku oczom; przełom nosowy mało widoczny, ale w profilu wgłębienie między czołem a kością policzkową powinno być widoczniejsze, jak u charta; morda wydłużona zwężająca się stopniowo ku nosowi; szczęki mocne,muskularne i jednakowej długości: nos czarny, uszy nieduże, trójkątne i zwieszone ku przodowi, części wewnętrzne nie mogą być widoczne: uszy zwieszone prostopadle jak u gończych lub odrzucone w tył jak u chartów, a tym bardziej stojące - nie dopuszcza się: oczy małe i głęboko osadzone (wpadnięte), żywe, okrągłe z czarnymi powiekami (żeby nie podlegały uszkodzeniom przez obsypującą się ziemię): zęby mocne, równe i prawidłowo osadzone. Szyja muskularna i gładka bez śladu zwieszonego podgardla, średniej długości: rozszeżająca się od głowy ku piersiom. Łopatki długie i bardzo skośne. Pierś głęboka, lecz nie bardzo szeroka, żebra przednie średnio wypukłe, tylnie głębokie. Grzbiet krótki, prosty i silny, bez śladu słabości poza łopatkami. Krzyż potężny i lekko wygięty. Brzuch bardzo lekko podciągnięty. Zad mocny i muskularny nie powinien zdawać się spuszczony: szynki długie i potężne, piętka nisko umieszczona, zgięta prawidłowo jak u fokshounda: kolana także prawidłowo zgięte (pies nie powinien stać na zadzie pałkowatym, bez zgięcia w kolanku i w piętce) kolana nie powinny być wykręcone na zewnątrz. Nogi o mocnej kości, przy obserwowaniu ze wszystkich stron, powinny się wydawać prosto postawione: w czasie biegu nogi tylnie i przednie powinny być stawiane po linii biegu: kości łokciowe w czasie stani powinny spuszczać się prostopadle i mieć swobodę poruszania się na strony: ostrogi na tylnych nogach są niedopuszczalne. Łapy małe, okrągłe i ściśnięte: podeszwy twarde, palce lekko wypukłe i nie wykręcone ani do wewnatrz, ani na zewnątrz. Ogon osadzony wysoko i podniesiony do góry, nie powinien pochylać się na grzbiet ani się kręcić. Włos jest prosty,leżący gładko i dość twardy w dotknięciu, powinien być bardzo gęsty i pokrywać całe ciało, nawet brzuch i wewnętrzne strony ud. Jest to bardzo ważna cecha zapobiegająca ścieraniu skóry w czasie pełzania pod ziemią. Maść im ma więcej białego, tym lepiej. Łaty mogą być czarne, czarne z podpalaniem, żółte lub bure. Zresztą na maść zwraca się mało uwagi, byle dominował kolor biały. W praktyce o umaszczeniu decydują dostępne pary hodowlane i stopień dziedziczności.
Foksterier krótkowłosy Wolfheart Hiroya
Tabela stopni oceny foksterierów
Powyższa tabela pokazuje, które elementy budowy hodowcy angielscy cenili bardziej, a które miały dla nich mniejsze znaczenie. Dużą wagę przywiązywali do zalet jakimi powinień charakteryzować się prawdziwie robocze foksy. Oto one, dostateczny zasób odwagi aby naszczekiwać zwierza, dostatecznie delikatny węch, wytrzymałość bez zarzutu, a zarazem ostrożność o której pies nigdy nie powinien zapominać. Zatem dewizą dobrego fox-terriera powinno być: niepokoić i zajmować swego przeciwnika, aby mu się nie dać zakopać podczas naszczekiwania, a jednocześnie i nade wszystko należytą odległość.
Reasumując, wiele lat hodowli foxterriera pokazały, że pies może mieć doskonałe pochodzenie, kształty bez zarzutu i jednocześnie odznaczać się doskonałymi zaletami myśliwskimi. Zdarzyć się może, że nie wszystkie psy nagradzane na wystawach dadzą gwarancję dobrej roboty. Lecz prawdziwy sportsman i myśliwy będzie zawsze szukał psa, który obok harmonni i kształtów będzie miał doskonałe zalety myśliwskie.
Biblografia:
The New Book of the Dogs
August Sztolcman 1904-1905 r
Elżbieta Chwalibóg Biuletyn Klubu Teriera 1/2001
Foksteriery dzisiaj
Co więc jest takiego w rasie która przez ponad sto lat przeciwstawiła się zmianom środowiskowym, społecznym, światopoglądowych i istnieje do dzisiaj. To jest funkcjonalnośc rasy który to aspekt decydował o tym że rasa stawała się atrakcyjna dla właścicieli bądż ustępowała inny powodując ze te pierwsze odchodziły do histori. Dynamicznie zmieniajacy się świat akceptuje niewielkiego wzrostem wilkiego duchem, żywego, pojętnego pieska, nie lubiącego nudy, sprawdzajacego się jako towarzysz ludzi aktywnych, kochających ruch pod każdą postacią. Również myśliwi po latach fascynacji innymi rasami zaczęli dostrzegać uniwersalność foksów jako dynamicznych i łatwiejszych do opanowania towarzyszy polowań.
Słowa podzięki pokoleniom hodowców za Dziedzictwo Kulturowe zwane rasą, rasą Foksterier Krótkowłosy...